Schans van Schilde

Terug naar overzicht

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de Schans van Schilde opgeblazen door het Belgische leger. Nu is het, naast Schans Smoutakker, de enige schans rond Antwerpen die beschermd wordt als habitat voor vleermuizen.

Schans van Schilde vanuit de lucht (copyright: provincie Antwerpen - Vilda, Yves Adams)

De schans vandaag

De schans wordt gebruikt door de gemeente als wandel- en recreatiegebied en als vleermuizenreservaat. De plaatselijke vissersclub gebruikt de gracht als visvijver.

De schans ligt aan de antitankgracht, vlakbij fietsknooppunt 46 en 26. Stippel zelf je route uit via de fietsknooppunten. De schans maakt deel uit van de antitankfietsroute en op route 3 'antitankgracht en heide' van de fietsbrochure 'Herover de Forten'.

Te voet kan je een wandeling maken in de buurt dankzij de wandelknooppunten. De schans ligt tussen knooppunt 49 en 63 van het netwerk 'Kempense Hoven'. Van hieruit maak je mooie wandelingen in een bosrijke omgeving. De schans maakt ook deel uit van de Groene Halte wandeling 'Antitankgracht'.

Natuur

De Schans van Schilde is samen met Schans Smoutakker de enige schans rond Antwerpen die gebruikt wordt als overwinteringsplaats voor vleermuizen. De meest voorkomende soorten zijn de gewone/grijze grootoorvleermuis, de franjestaart, de ingekorven vleermuis, de watervleermuis, de meervleermuis, de Brandts vleermuis/gewone baardvleermuis en de Bechsteins vleermuis. Het domein is een Europese Speciale Beschermingszone. Voor een uitgebreider overzicht van de natuurwaarden van de Schans van Schilde kan je hier terecht.

Geschiedenis

Deze bakstenen en betonnen schans werd gebouwd tussen het Fort van ’s-Gravenwezel en het Fort van Oelegem in 1909-1912 ter verdediging van de Turnhoutsebaan. Tijdens de Eerste Wereldoorlog schoot de schans onderhoudsvuur naar het Duitse leger. Op 9 oktober 1914 trok het Belgische leger zich terug uit de schans en werd de schans opgeblazen zodat die niet in handen van de vijand terecht zou komen. Sindsdien is het gebouw in ongebruik.

Voor een uitgebreider overzicht van de geschiedenis van de Schans van Schilde kan je hier terecht.

Bereikbaarheid

Fietsers: via de Turnhoutsebaan (N12) en de Schanslaan of via de Antitankgracht.
Bushalte: Schilde Schanslaan op de Turnhoutsebaan.
Automobilisten: de zijstraten (o.a. de Schanslaan) zijn momenteel afgesloten. De parking net voor de schans is dus niet meer per auto bereikbaar.

Digitaal Hoogtemodel

Sinds 2015 is het nieuwe Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen II beschikbaar. Dit is een kaart met gedetailleerde gegevens over de hoogteverschillen in Vlaanderen.

Een studie van de UGent, in opdracht van de provincie Antwerpen, ontdekte op basis van dit materiaal heel interessante nieuwe gegevens over het militair erfgoed rond Antwerpen. Zo blijkt dat er op en tussen de forten op verschillende plaatsen nog loopgraven aanwezig zijn. Deze loopgraven zijn duidelijk herkenbaar op de kaarten van het hoogtemodel.

De beelden hieronder tonen een luchtfoto van het fort naast een beeld van het hoogtemodel.

Adres: 
Schanslaan
2970 Schilde
Antwerpen
Contactgegevens: 

Gemeente Schilde
Brasschaatsebaan 30
2970 Schilde
Tel.: +32 (0)3 380 16 00
E-mail: info@schilde.be

Kaarten: 
Plattegrond van de schans van Schilde (copyright: provincie Antwerpen)
Schans van Schilde tussen de forten van 's-Gravenwezel en Oelegem, op de kaart NGI 1861-1951 (copyright: Nationaal Geografisch Instituut, Brussel)
Fort van 's-Gravenwezel tussen de schans Oudaan in 's-Gravenwezel en de schans van Schilde, op de kaart NGI 1861-1951 (copyright: Nationaal Geografisch Instituut, Brussel)
Foto's: 
Schans van Schilde (copyright: provincie Antwerpen - Vilda, Yves Adams)